معرفی کتاب

بررسی مقابله‌ای یکی از شاخه‌های اصلی زبان‌شناسی کاربردی به شمار می‌رود. اینگونه مطالعات در آموزش زبان نقش بسیار ارزنده‌ای را ایفا می‌کنند. بدون شک معلمی که از چنین اطلاعاتی برخوردار باشد، در امر آموزش زبان موفق‌تر خواهد بود. به عبارتی اگر معلم تا اندازه‌ای به زبان مادری زبان‌آموز آشنایی داشته باشد، به کمک بررسی مقابله‌ای بین زبان مادری زبان‌آموز (زبان مبدأ) و زبان مورد آموزش (زبان مقصد) می‌تواند به مشکلات زبان‌آموزان به هنگام یادگیری زبان مورد نظر پی ببرد و بدین ترتیب به سرعت آنان در یادگیری زبان کمک کند.

تجزیه و تحلیل مقابله‌ای مقایسۀ منظم دو یا چند نظام زبانی به منظور دستیابی به شباهت‌ها و تفاوت‌های آنها در یکی از زمینه‌های نحوی، واژگانی و واجی است. کتاب حاضر در چارچوب زبان‌شناسی مقابله‌ای عامل زمان را در زبان‌های فارسی و فرانسه برای پی‌بردن به اشتراکات و اختلاف آنها بررسی می‌کند.

زبان‌شناسی مقابله‌ای ساخت دو زبان را برای دستیابی به منظورهای بالا مورد بررسی قرار داده، با یکدیگر مقایسه می‌کند و آنها را مقابل هم قرار می‌دهد تا بلکه بر اساس شباهت‌ها و تفاوت‌های بین آنها بتواند میزان آسانی و مشکلی مطالب آموزشی را مشخص کرده، معلم را در چگونگی تدریس زبان موردنظر یاری کند. همچنین اینگونه مطالعات به مترجمین زبان در امر برگرداندن متون از زبانی به زبان دیگر کمک شایانی می‌کند.

این کتاب عامل زبان را در زبان‌های فارسی و فرانسه بررسی کرده است. در زبان فرانسه عامل زمان در وجه‌های اخباری، شرطی، التزامی و امری درنظر گرفته شده و معادل آنها در فارسی نیز توصیف شده است. گفتنی است که در زبان فارسی وجه شرطی ساخت خاصی ندارد؛ به عبارت دیگر ما با جملۀ شرطی مواجه هستیم و نه وجه شرطی؛ ولی در زبان فرانسه وجه شرطی ساختی مستقل دارد.

در این کتاب ابتدا ساختمان فعل از نظر تکواژهای سازنده آن در زبان فارسی بررسی شده و سپس توصیف کاملی از زبان‌های فارسی در وجه‌های اخباری، التزامی و امری، شیوۀ ساخت تک‌تک زمان‌ها در وجه موردنظر و موارد کاربرد هر کدام از زمان‌ها با ذکر مثال مشخص شده است. این موارد عیناً در زبان فرانسه نیز به اجرا درآمده است؛ بدین‌گونه که اجزاء سازندۀ فعل به طور کلی در زبان فرانسه تعریف شده، هر کدام از زمان‌ها در وجه‌های اخباری، شرطی، التزامی و امری، شیوۀ ساخت آنها و موارد کاربردشان با ذکر مثال توصیف شده است. در این قسمت برای حصول اطمینان از ترجمۀ صحیح، برای تعدادی از مثال‌های زبان فرانسه از کتاب‌هایی که توسط اساتید گروه زبان و ادبیات فرانسه در ایران تألیف شده، استفاده شده است.

در مرحله بعد پیکره کاملی از کتاب L’Etranger (بیگانه)، اثر Albert Camus (آلبر کامو) با برگردان آن توسط جلال آل احمد و علی اصغر خبره‌زاده و نیز از کتاب Le Petit Prince اثر Saint-Exupery Antoine de (آنتوان دو سنت اگزوپری) با ترجمه‌های شازده کوچولو (محمد قاضی) و شهریار کوچولو (احمد شاملو) تهیه گردیده که البته در این کتاب، تأکید بیشتر بر ترجمه محمد قاضی است.

برای دست‌یابی به هدف عمده این کتاب یعنی یافتن تفاوت‌ها و شباهت‌های زمان‌ها در این دو زبان و نهایتاً به دست‌آوردن نتایج ارزنده‌ای در این زمینه‌، تهیه این پیکره بسیار سودمند واقع شده است.

فهرست مطالب این کتاب:

پیش‌گفتار

فصل اول: توصیف زمان‌های فارسی در وجه‌های اخباری، التزامی و امری

فصل دوم: توصیف زمان‌های فرانسه در وجه‌های اخباری، شرطی، التزامی و امری

فصل سوم: شباهت‌ها و تفاوت‌های زمان‌ها از فرانسه به فارسی

فصل چهارم: خلاصه و نتیجه‌گیری.