زبانشناسی و رمان
خلاصه
زبانشناسی و رمان یکی از کتابهای کلاسیک در حوزهٔ نقد زبانشناختی است که بهطور خاص به فرم ادبیِ رمان میپردازد.معرفی کتاب
تحولهای اخیر در زبانشناسی و حوزههای وابسته به آن شایستۀ توجه بیشتر ناقدان ادبیاند؛ زیرا این تحولها ناظر به شیوههای اصلی خوانش و تحلیل متناند. نقد ادبی نیز در مقام یک رشته، همواره پذیرای نوآوری بوده است که شماری از این تحولها نشان از رویکردی تازه در نقد ادبیات داستانی دارند. به همین دلیل در این کتاب کوشیده شده تا مضمونهای اصلی این تحولهای دگرگون در طرح اولیۀ روش جدید نویسنده در نقد ادبیات داستانی گردآوری شده است. روش کار نویسنده در این کتاب، آمیزگرانه بوده است.
این کتاب به طور خاص به رمان میپردازد و اکنون یکی از آثار کلاسیک این حیطه تلقی میشود. راجر فاولر در این کتاب شیوه تازهای برای تحلیل ادبیات داستانیِ منثور پیش مینهد که بر سه نظریه اساسی بنا شده است: دستور زبان گشتاری زایشیِ نُوم چامسکی، زبانشناسیِ نقشنگرِ مایکل هلیدی و روایتشناسیِ ساختارباورِ تسوتان تودوروف و آلگیرداس گرهماس. فاولر میکوشد با استفاده از دستآوردهای جدید زبانشناسی تعریفی تازه از مفهومهای سنتیِ مطرح در نقد داستان ـ نظیر پیرنگ، شخصیتپردازی، دیدگاه، درونمایه، سبک و جز آن ـ به دست دهد. وی همچنین توجه ویژهای دارد به مقولههایی چون رابطه دیدگاه با جهانبینی نویسنده، ساختارهای گفتمانیِ رمان، مناسبت رمان و ساختارهای اجتماعی و مسئله خلاقیت و عرفهای داستاننویسی.
نویسنده در دو فصل نخست شالوده نظریِ رویکرد تازه خود و اصطلاحهای بنیادی آن را شرح میدهد و سپس در فصلهای بعدی آنها را گسترش میدهد و در بررسی قطعههایی از برجستهترین رمانها و داستانهای کوتاه انگلیسی و آمریکایی بهکار میبرد.
فصول این کتاب بدینقرار است:
فصل نخست: اصول: درآمد، متن و جمله، ژرفساخت و روساخت، هممعنایی و کژتابی، سازمایههای ژرفساخت، معنا و جهانبینی، گشتارها، گشتارها و چشمانداز و گسترش نظریه.
فصل دوم: سازمایهها: سازمایههای متن در بوطیقای سنتی، سازمایههای دستور زبان متن، ژرفساخت متنی، نوعی و منحصر به فرد، اسمها و شخصیتها، ویژگیهای معنایی صحنه و درونمایه، حالتمندی، سازمایهها و کارکردها و تحلیل یک نمونه.
فصل سوم: متن: ساختار متنی در نظم و نثر، همچسبی و ساختار اطلاعات و اطلاعات، آهنگ و لحن.
فصل چهارم: بازنمود و بیان، دیدگاه چشمانداز، دیدگاه نگرهها، صدای نویسنده و صدای روایتگر، نویسنده و شخصیتهایش، منظرۀ بیرونی و منظرۀ درونی، چشمانداز بیرونی، چشمانداز درونی، سبک ذهن و ساختار گفتمان، عرفهای گفتمان و ساختار اجتماعی گفتمان در گفتمان داستان.
فصل پنجم: رماننویس، خواننده و باهمستان.
در انتها نیز بخشی با عنوان منبعهای پیشنهادی برای مطالعۀ بیشتر دربارۀ زبانشناسی و نقد ادبی آمده است.
پربازدید ها بیشتر ...
دربارۀ ارتباطات: ارتباطات و تجلی آن در ادبیات و شعر فارسی
حمید مولانادر این کتاب ابتدا دایره یا جهان و عالم ارتباطات انسان را در یک الگوی پنجگانه به این ترتیب خلاصه شده
درآمدی بر شناخت هنر مدرن
مانیکا بوم ـ داچن و جَنِت کوکاین کتاب به جای آنکه به توالی تاریخ جنبشهای هنری بپردازد، با رویکردی موضوعی، برخی شاهکارهای هنر مدر
منابع مشابه بیشتر ...
شناخت نامۀ دکتر محمدرضا باطنی
به کوشش مجتبا نریماندکتر باطنی در سطح مقولهبندی یا قالببندی مفاهیم به کمک واژههای زبان نیز پیشتاز و اثرگذار بوده است.
پیکره های زبانی و ترجمه: شیوهها، مفاهیم و کاربردها
مهرداد واشقانی فراهانی، مهسا پهلوانزاده فینیبا توجه به نقش پیکرهها در مطالعات زبانی به طور عام و مطالعات ترجمه به طور خاص، این کتاب با رویکردی
دیگر آثار نویسنده
زبان شناسی و رمان (ویراست سوم)
راجر فاولررویکرد نویسنده در این کتاب درمجموع ساختارنگرانه است؛ هرچند خود ادعا میکند که الگویی التقاطی یا آمیز
سبک و زبان در نقد ادبی
راجر فاولرهدف اصلی این کتاب اثبات اهمیت و ارزش روش تحلیلی برآمده از زبانشناسی برای نقد ادبی است و این مدعا ری