مقالات تقیزاده (گاهشماری در ایران قدیم) ـ جلد سوم
خلاصه
یکی از مهمترین آثار تقیزاده که تا به امروز اعتبار بینالمللی خود را حفظ کرده و استفاده از آن برای همۀ پژوهندگان آن موضوع ضروری و ناگزیر خواهد بود، گاهشماری در ایران قدیم است.معرفی کتاب
این کتاب در سال 1316 منتشر شد. چاپ حاضر افست نسخۀ شخصی تقیزاده از همان چاپ است که اصطلاحات و اضافات او را نیز در حاشیۀ صفحات دربردارد.
سیدحسن تقیزاده در دیباچۀ این کتاب میگوید: «در 17 سال قبل مطالعاتی در باب سال و ماه قدیم ایرانی برای مسوّد این اوراق پیش آمد و به این مناسبت یادداشتهایی راجع به این موضوع از کتب شرقی و غربی جمع شد. این یادداشتها در گوشهای افتاد و اشتغالات دیگر موجب متروک ماندن آنها در طاق نسیان گردید تا اینکه در این اواخر ضمن مرور به اوراق و مسودات سابق نظری به آنها انداخته و دریغم آمد که این ملتقطات را که نتیجۀ زحماتی ممتد و محصول اقتطاف از خزائن کتب ممالک مختلفه بود، دور انداخته و دفتر از آن گفتهها بشویم؛ بنابراین بر آن شدم که این یادداشتها را به صورت فصولی به سلک تحریر آورده و به شکل رسالهای بپیوندم تا به معرض علاقمندان این موضوع گذاشته شود».
فهرست مطالب این کتاب به قرار ذیل است:
یادداشت از ایرج افشار
دیباچه
فصل اول: سال سیار و سال ثابت که در آن مقالاتی مثل نوروز قدیم و نوروز کنونی، سال ثابت، کبیسه و کیفیت اجرای آن، علت اجرای کبیسه، کیفیت عمل کبیسه، موقع اجرای آخرین کبیسه، بیترتیبی امر کبیسه و .... آمده است.
فصل دوم: تکامل و تحولات تدریجی گاهشماری ایرانی که در آن مقالاتی مثل اختلاف گاهشماری نسبت به ازمنه، راجع به قسمتهای سال، راجع به آغاز سال، راجع به حساب و طول سال و .... آمده است.
فصل سوم: تأثیر تمدنهای مجاور در گاهشماری ایرانی گه در آن مطالب گاهشماری هندی، گاهشماری بابلی و گاهشماری مصری آمده است.
فصل چهارم: سنجش مقدمات و استخراج (نتیجه) که مطالبی مثل اشکال مختلفه و مدارج مختلف، سه دورۀ عمدۀ گاهشماریهای متوالی، مراحل تکامل حساب زمان، سال اوستایی قدیم، سال پارسی قدیم، سال اوستایی جدید و ... آمده است.
فصل پنجم: اجمالی از گاهشماری ایرانی در دورۀ اسلامی که در آن مطالب سال خراجی، سنه مالیه عثمانی و تاریخ جلالی آمده است.
در خاتمه مطالبی مثل فهرستی از اعیاد و ایام مشهورۀ قدیمۀ ایرانی، ماههای ایرانی، ماههای سغدی، ماههای ارمنی، اسامی روزهای ایرانی، اسامی روزهای خوارزمی، اسامی بروج دوازدهگانه به فارسی، اسامی سیارات به عربی اسامی منازل قمر به فارسی و .... آمده است.
تبصره که به علوم و نجوم و احکام نجوم در ایران قدیم میپردازد
تکمله که دربارۀ طبع و نگارش این کتاب است.
اصل لازم که در آن فهرست اسماء رجال و فهرست اسماء کتب آمده است.
پربازدید ها بیشتر ...
ره افسانهزدند؛ تبارشناسی آثار خلقیاتنویسان ایرانی در پنجاه سال اخیر
آرمین امیردر این کتاب با بهرهگیری از چارچوب مفهومی و روش ادوارد سعید در کتاب شرقشناسی به تبارشناسی مهمترین
حکایت خرگرد و مدرسه: در نسبت مدرسۀ غیاثیه و بستر ظهورش
مهدی گلچین عارفیاین کتاب پیرامون معماری و تاریخچه مدرسه مبارکه غیاثیه در شهر خرگرد (خواف) در استان خراسان رضوی است.
منابع مشابه بیشتر ...
سیری اجمالی در تاریخ طبری
به کوشش سعید قانعیاسلوب کتاب طبری بر اساس سالنامهنویسی است؛ یعنی وقایع سنوات را چنانکه موافق روایات به او رسیده است
سرگذشت اجتماعی تقویم در ایران
زهره سروشفراین کتاب تلاشی است برای پرداختن به تاریخچۀ تقویم از زاویهای دیگر؛ یعنی به جای تأکید صرف بر انواع گا
دیگر آثار نویسنده بیشتر ...
نامههای هنینگ و تقیزاده
به کوشش ایرج افشار، تورج دریایی با همکاری پانتهآ رنجبرمحمدیمکاتبات بین هنینگ و تقیزاده از منظر مبادلات علمی که دغدغۀ اصلی این دو دانشمند تراز اول (یکی غربی و
نامه های برلن: از بزرگ علوی در دوران اقامت آلمان
بزرگ علوی به کوشش ایرج افشاراین کتاب مجموعۀ نامههای بزرگ علوی به ایرج افشار به همراه چند مقالۀ آن نویسنده نامور است. این نامهه
نظری یافت نشد.