معرفی کتاب

غزل یکی از زیباترین و مهم‌ترین انواع شعر پارسی است که دوران‌های مختلفی را پشت سر گذاشته و در هر عصر، حال و هوای خود را به گونه‌ای خاص نشان داده است.

چنانکه از مطالعۀ آثار سخن‌سرایان پیشین بر می‌آید، در زبان فارسی غزل از قصیدل انشعاب پذیرفته و کمابیش صورت مستقلی پیدا کرده است؛ زیرا قصیده‌سرایی بنا بر مرسوم شاعران دورۀ غزنوی و پیش از آن با تغزل آغاز می‌شده که نمایندۀ ذوق و شوق عشق‌بازی و حالات جوانی و ذکر اوصاف معشوق بوده و بعد به تخلص و ستایش ممدوح می‌انجامیده است؛ به طوری که اگر این قسمت را از قصیده جدا می‌کرده‌اند، غزل تحقق می‌یافته است.

غزل در اصل روایتگر حالات عاشقانه و راز و نیازهای عاشق و معشوق است که تجلیات عاطفی و سوز و گدازها و شکایت‌های ناشی از وصال و فراق و وصف زیبایی‌های معشوق را دربرمی‌گیرد؛ ولی در امتداد زمان به تدریج صبغه‌های دیگری هم پیدا کرده و دربرگیرندۀ مطلب‌ها و موضوع‌هایی از عرفان، اخلاق، زهد، مذهب، سیاست، نقد اجتماعی و مسائل دیگر نیز شده است. هرچند خروج غزل از چارچوب اصلی موضوع خود، شاید ناروا به نظر آید، اشعار باقی‌مانده از شاعرانی که غزل را از جنبۀ عاشقانۀ صرف بیرون برده و برای بیان معانی خاص به راه‌های دیگر کشانده‌اند، نشان می‌دهد چیزی از دلنشینی و تأثیرگذاری این قالب نکاسته و تنوعی دلپذیر و سودمند به آن بخشیده‌اند.

از آن رو که غزل زبان دل است و توجه دل به گوشه‌های مختلف زندگی بی‌ارتباط با اساس هستی نیست، شنیدن مطلب‌ها و مضمون‌های گوناگون دربارۀ مسائل مختلف با چنینی زبانی، حالت و تأثیری دارد که در جای خود نغز و خوشایند است.

از گونه‌های مختلف غزل به غیر از عاشقانه‌ها، می‌توان به غزل عرفانی، غزل عاشقانه با چاشنی عرفان یا اخلاق، غزل اخلاقی، غزل دینی و مذهبی، غزل توصیفی، غزل ستایشی، غزل انتقادی، غزل سیاسی، غزل میهنی، غزل انقلابی، غزل حسب حالی و غزل خمری یا خمریه نام برد.

این مجموعه گلچینی از غزل‌های ادیب برومند است که به زیور طبع آراسته می‌شود. ناگفته نماند که بیشتر آثار شهری این شاعر معاصر، به شکل قصیده است که به موضوع‌های انتقادی، میهنی، سیاسی، توصیفی، اجتماعی و انتقادی اختصاص دارد و بیشتر ایشان قصیده‌سرا شناخته می‌شود؛ ولی ایشان از دیرباز با غزل هم انس و الفت و گرایشی عمیق داشته است و بسیاری از غزلیات ایشان در جراید و مجلات مختلف به چاپ رسیده است.