معرفی کتاب

استاد سید احمد حسینی اشکوری پژوهشگر و محقق از پرکارترین فهرست­نگاران نسخه­های خطی در ایران معاصر هستند که خدمات قابل توجهی در این حوزه و دیگر حوزه­های علوم اسلامی داشته­اند.

استاد در سال 1310 شمسی در شهر نجف به دنیا آمد. همان‌جا به ادامۀ تحصیل پرداخت و از سال 1340 به پژوهش و نگارش روی آورد. در سال 1350 به همراه شمار زیادی از ایرانیانی که ده­ها سال در آن کشور زندگی می­کردند، مظلومانه از عراق بیرون آمده و در قم ساکن گردید.

ایشان از همان زمان افزون بر حضور در برخی از دروس آیات عظام، به کار پژوهش و فهرست نگاری پرداختند که تنها یک نمونه از خدمات ایشان تألیف 27 مجلد فهرست نسخه­های کتابخانۀ آیت­الله العظمی مرعشی نجفی است. استاد در سال 1355 مجمع الذخائر الاسلامیه را تأسیس و آثار فراوانی را در این مرکز تصحیح و منتشر کردند. یکی از مهم­ترین اقدامات فرهنگی ایشان تأسیس مرکز احیاء میراث اسلامی در سال 1373 برای حفظ و نگهداری نسخ خطی و نیز تهیۀ تصاویر نسخه­های با ارزش از کتابخانه­های مختلف دنیا بود. استاد اشکوری افزون بر انتشار ده­ها مجلد فهرست نسخه­های خطی از کتابخانه­های خصوصی و عمومی کشور و نیز تدوین فهرست نسخ خطی عربی ایران، بسیاری از متون کهن دینی و رجالی را منتشر کرده و بدین ترتیب سهم بسزایی در تولید علم در ایران اسلامی داشته­اند.

فهرست مقالات و مطالب این جشن نامه به ترتیب زیر است:

درآمد: رسول جعفریان؛ زُبدة‌ الآثار: سیّد علی آل داود: بلوای اصفهان: سرودۀ ابوالقاسم بن محمد به کوشش علیرضا اباذری؛ جنگ امام علی (ع) با طال، شاه مغرب زمین: مظهر ادوای؛ نهر دوم/ شیخ مهدی نجفی مسجدشاهی اصفهانی: آیت الله رضا استادی؛ ترجمۀ احوال محمدعلی بن محمد باقر هزارجریبی: محمدحسین هزارجریبی/ سیّدجعفراشکوری؛ شرح حقیقة الروح مع ما یتوقف علیه الفتوح: سید صادق حسینی اشکوری؛ ملاحظاتی پیرامون متن دیوان عنصری: محمود امیدسالار؛ سنّت تصحیح و تصحیح سنتی: اکبر ایرانی؛ معرفت امام/ علیبن سدید استرآبادی: محمد برکت؛ ناگفته‌هایی از رقعات حزین لاهیجی: ژاله تاج الدین؛ دیوار نوشته‌های یادگاری در مسجد ـ مدرسه مادرشاه اصفهان: رسول جعفریان؛ سفرنامۀ منظوم حج/ محمد نبی قورچی اصفهانی: رسول و محمد باقر جعفریان؛ راستی­آزمایی در تصحیح نسخ خطی: محسن جعفری مذهب؛ رساله‌ای در أحوال وأفعالِ «بابِ» ضَلالَت‌ مَآب و تابعینِ او/ محمّدتقیِ هِرَویِ اصفهانی: جویا جهانبخش؛ نقدی بر چند فهرست: ابوالفضل حافظیان؛ معرفی یک کتابچۀ دستورالعمل نویافته: صادق حضرتی آشتیانی؛ نسخه­ای نفیس از مثنوی معنوی از شیرازِ سدۀ سیزدهم: سید محمدحسین حکیم؛ مکاتیب سعدالدین حَمّوئی: احمد خامه­‌یار؛ رسالۀ هیئت جدید انگریزی/ میرمحمد حسین اصفهانی: علی دهگاهی؛ تعزیۀ اسلام­آوردن عرب بیابانی و معجزۀ حضرت رسول (ص): به کوشش مرضیه راغبیان؛ نکاتی دربارۀ ملا محمود لاهیجانی: محمد کاظم رحمتی؛ سفرنامۀ منظوم بلخ: سید عباس رستاخیز و سید علی نقی میرحسینی؛ تصحیح بخشی از «رساله در علم تاریخ»: گودرز رشتیانی؛ نامه‌هایی از اصفهان به کربلا: سعیده سلطانی مقدم؛ چند نکته دربارۀ کاغذ ابری ایرانی: یوشیفوسا سه‌کی؛ نسب‌نامه خاندان انصاری آذربایجان: محیا شعیبی عمرانی؛ فوائد رضویه‌ای دیگر: علی صدرایی خویی؛ تاریخ‌نویسی سلسله‌ای در ایران عصر صفوی: منصور صفت گل؛ چهار یادداشت نویافته از قحطی در ایران: علی اکبر صفری؛ نسخۀ نفیس عهدنامۀ مالک اشتر: ابوالفضل عرب‌زاده؛ إجازة صاحب الجواهر لممتاز العلماء: علی فاضلی؛ مسقط اجاره­دار بندرعباس: ویلم فلور؛ نخستین مجلۀ اسلامی چاپ تهران: سیّد فرید قاسمی؛ فواکه البساتین اثر حاج میرزا محمد طهرانی: علی قیصری؛ دو مثنوی داستانی از عصر صفوی: اکرم کریم‌زاده اصفهانی؛ عتیقه‌جات آستانه حضرت معصومه (س) و پروفسور پوپ در آینۀ اسناد: فرشته کوشکی؛ احکام سر تراشیدن/ سلمان فارسی: حسین مسرّت و علی­اکبر شیر سلیمیان؛ رساله در تشریح واقعه هائله طاعونِ/ نوشته یکی از فضلای آن روزگار: هادی مکارم؛ بیان الأدعیاء/ عبدالله بن محمد ابن کتیله حسینی: کازوئو موریموتو؛ مرآت المذاهب: سیدحیدر میرحلی؛ الرحلة المکیّة/ سیّد مرتضی بن علیّ بن علوان شامی: حسین الواثقی؛ مراسلات محمّد حسین شعاع الملک شیرازی با ملک الشعرای بهار: علی حیدری یساولی؛ نیم قرن آشنایی: محمد سمامی حائری؛ زندگی، تحصیل، تحقیق: مصاحبه با استاد سید احمد اشکوری؛ العلامة الحسینی الاشکوری و تحقیق التراث: کامل سلمان الجبوری؛ السید احمد الاشکوری و تاریخ الحرمین الشریفین: طلال غداف.